خالکوبی چیست؟
ما در این جستار قرار نیست سوال “خالکوبی چیست؟” را با ارائه تاریخچهای ویکیپدیایی از سیر تطور خالکوبی آغاز کنیم و به صورت پاسخهای معمول و مرسوم بحثمان را پیش ببریم.
مساله ما و نحوی برخورد ما با عمل خالکوبی، مختص این زمان و مکان خواهد بود. مکان و زمانی که تمام حلقههای زنجیر اجتماعی و زیستی ما را شامل میشود. زمانی که در اکنونیت و معاصربودگی ما و جغرافیای ما معنا پیدا میکند.
در این روند قرار است ما عمل خالکوبی را از محتوای کلیشه و پیشینهی این کلیشهها خالی کنیم تا فرصتی برای صورتبندی خالکوبی مدرن و ایرانیزه مهیا شود. از این جهت ما در ابتدا باید یک پیشفرض همهگیر را، که هویت ضمنی عمل خالکوبی را دکوراتیو تعریف میکند، به رسمیت بشناسیم تا در مراحل بعد این تلقی صلب و سختشده را دگرگون کنیم.
این ساز و کار دکوراتیو در جهان مدرن، عمل خالکوبی را از کارکرد قبیلهای و خودآیین جدا کرده و در این زمانه آن را در کنار دیگر کالاهای ذوقی و دکوراتیو قرار داده است… اما این مسیر، پایان ِسیر تحول و تطور عمل خالکوبی نخواهد بود و دگردیسی عینی و محتوایی کماکان ادامه دارد. امروزه مسیر رشد و نمو عمل خالکوبیدن در یک بزنگاه تاریخی قرار دارد. بزنگاهی که ادامهی آن در مسیر فعلی؛ یا خالکوبی را تبدیل به یک کلیشه صرف و از ریخت افتاده (demode) میکند یا به صرف مصرف، این عمل را (خالکوبیدن) بعد از مدتی وارد بایگانی اشیا و چیزهای عتیقهی تاریخ خواهد کرد.
اگر بپذیرم که خالکوبی مشخصا یک چیدمان تزئینی بر پوست است و کماکان به لحاظ ارزش و فرم در حال تحول است، حقیقت این است که در حال حاضر بیشتر جنبهی تزئینی آن، به دیگر وجوه میچربد. ما برای کمرنگ کردن جنبهی تزئینی عمل خالکوبی، باید بحث چیدمان، فرم و ساختار هنری را (که خالکوبی میتواند در سازههای آن بنشیند) برجسته کنیم.
این مسیر و بحث محتوا و امکانات محتوایی آن، پیشنهادی است که خودِ رشتهی خالکوبی به ما ارائه میدهد تا هرچه بیشتر آن را به هویت بالذاتش نزدیک کرده و فاصله آن را با جنبه مصرفی و کلیشههای بازار فعلی خالکوبی، حفظ کنیم. توضیح واضحات است که در هر عرصهای (از انواع هنر گرفته تا صنعت محض) بنگاهها و باشگاههای کسب و کاری وجود دارند که دائما به کلیشهها و ذائقه مصرفی دامن میزنند و این صرفا به صنف خالکوبی محدود نیست.
۴ دیدگاه دربارهٔ «خالکوبی چیست؟ (قسمت اول)»